Η Γουρνιά – η αρχαία ονομασία της οποίας δεν είναι γνωστή – είναι ο πιο χαρακτηριστικός από τους ανασκαμμένους μεσαίου μεγέθους οικισμούς, που χρονολογούνται στην περίοδο της ακμής του μινωικού πολιτισμού (Υστερομινωική Ι περίοδος: 1550-1450 π.Χ.). Ονομάζεται «Πομπηία της Μινωικής Κρήτης» λόγω της καλής κατάστασης διατήρησης. Καταλαμβάνει χαμηλό λόφο, κοντά στη θάλασσα, στον Ισθμό της Ιεράπετρας. Οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν εδώ την Πρωτομινωική ΙΙΙ περίοδο (2300 π.Χ.). Σώζονται επίσης λείψανα της Μεσομινωικής περιόδου (2000-1600 π.Χ.). στο γ. Το 1600 π.Χ., το ανάκτορο ανεγέρθηκε αλλά καταστράφηκε μαζί με τη γύρω πόλη το 1450 π.Χ., ταυτόχρονα με όλα τα άλλα ανακτορικά κέντρα της Κρήτης. Πενήντα χρόνια αργότερα η τοποθεσία ξανακαταλήφθηκε εν μέρει και τελικά εγκαταλείφθηκε γύρω στο 1200 π.Χ.